İKLİM KANUNU NEDİR? | İklim Kanunu Meclis’ten Geçti mi? TBMM’de Kabul Edilen Maddeler, Kanunun İçeriği ve Detaylar

2053 Net Sıfır Emisyon Hedefi doğrultusunda hazırlanan İklim Kanunu, TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye devam ediyor. Ancak kanun, çevre vizyonu kadar uygulanabilirliği ve denetim süreçleriyle de tartışma yaratıyor. Peki, İklim Kanunu meclisten geçti mi? İşte TBMM’de kabul edilen maddeler, kanunun içeriği ve detaylar

Türkiye’nin iklim değişikliğiyle mücadelesinde tarihi bir dönüm noktası olan İklim Kanunu Teklifi, TBMM Genel Kurulu’nda görüşülmeye devam ediyor. Yeşil büyüme hedefi ve 2053 yılına kadar net sıfır emisyon vizyonuyla hazırlanan bu kapsamlı yasa teklifi, çevresel, ekonomik ve sosyal alanlarda köklü dönüşümler öngörüyor. Geçtiğimiz hafta İklim Kanunu’nun ilk 4 maddesi TBMM’de kabul edildi. Yeni hafta itibarıyla ise kanun teklifinin diğer maddeleri Meclis gündemindeki yerini koruyor.

İklim Kanunu Meclis’ten Geçti mi? Son Durum Ne?

TBMM Genel Kurulu, 15 Nisan Salı günü itibarıyla çalışmalarına devam ederken, ilk 4 maddesi kabul edilen İklim Kanunu Teklifi’nin kalan maddeleri için görüşmelere başlanacak. Kanun teklifinin tümü henüz yasalaşmadı ancak iklim değişikliğiyle mücadelede atılan bu adım, kamuoyunda büyük yankı uyandırdı.

İklim Kanunu Nedir?

İklim Kanunu, Türkiye’nin iklim değişikliğiyle etkin mücadele edebilmesi ve yeşil kalkınma hedeflerini gerçekleştirmesi adına hazırlanan kapsamlı bir yasa teklifidir. Kanunun amacı, sera gazı emisyonlarını azaltmak, iklim değişikliğine uyum sağlamak, doğal kaynakları korumak, yenilenebilir enerji kaynaklarını artırmak ve iklime dirençli şehirler inşa etmek.

İklim Kanunu’nun Kabul Edilen Maddeleri Neler?

Şu ana kadar Meclis’te kabul edilen 4 madde kapsamında:

Sera gazı emisyonlarının azaltılması için ulusal stratejiler geliştirilecek.

İklim Değişikliği Başkanlığı kurularak, bu alandaki tüm çalışmalardan sorumlu olacak bir merkezi otorite oluşturulacak.

İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulları her ilde vali başkanlığında kurulacak.

Emisyonlara neden olan işletmeler, emisyon izni almak zorunda olacak.

Kanun taslağı, çevre politikalarının yanı sıra, ekonomi, sanayi, tarım, enerji, ulaşım gibi birçok sektörde dönüşümü hedefliyor. İklim değişikliğiyle mücadele sadece çevresel değil, aynı zamanda ekonomik bir model değişimini de beraberinde getiriyor. Bu nedenle kanun, kamu kurumları, yerel yönetimler ve özel sektöre yönelik ciddi yükümlülükler içeriyor.

İklim Kanunu Taslağında Yer Alan Önemli Düzenlemeler

İklim Kanunu Teklifi’nin genel çerçevesi içerisinde yer alan başlıca düzenlemeler şöyle:

Emisyon Ticaret Sistemi (ETS) kurulacak. Bu sistemle sera gazı salınımı olan tesisler belirli kotalar dahilinde emisyon hakkı alacak ve bu haklar ticarete konu olabilecek.

Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması ile ithal edilen ürünlerin gömülü karbon emisyonları dikkate alınacak.

Türkiye Yeşil Taksonomisi oluşturularak, çevre dostu yatırımların teşviki sağlanacak.

İklim değişikliği kaynaklı afetlere karşı erken uyarı sistemleri ve afet risk azaltma stratejileri geliştirilecek.

Florlu gazlar, ozon tabakasını incelten maddeler ve sera gazlarıyla ilgili ihlallerde ciddi para cezaları uygulanacak.

İklim Kanunu Hangi Cezaları Öngörüyor?

Kanun teklifinde, çevre ihlallerine karşı ciddi yaptırımlar yer alıyor:

Doğrulanmış sera gazı emisyon raporunu süresinde sunmayanlara 500 bin TL ile 5 milyon TL arasında idari para cezası.

Ozon tabakasını incelten maddeleri ithal eden veya piyasaya arz edenlere 2,5 milyon TL ceza.

Emisyon raporu bulunmayan işletmelere 1 milyon TL ile 10 milyon TL arasında ceza.

İklim Kanunu Kimleri Kapsıyor?

Kanun sadece büyük sanayi tesislerini değil; tarım ve hayvancılık sektörü, yerel yönetimler, kamu kurumları, enerji üretim şirketleri, ticari işletmeler ve hatta eğitim kurumlarını da kapsıyor. Ayrıca vatandaşları doğrudan ilgilendiren farkındalık çalışmaları, eğitim müfredatına iklim değişikliği konularının entegre edilmesini de içeriyor.

İklim Kanunu İle Vatandaşa Yeni Vergiler Geliyor mu?

Hayır. İklim Kanunu, vatandaşlardan doğrudan karbon vergisi alınmasını öngörmüyor. Bu düzenlemeler daha çok sanayi ve enerji üreticilerini kapsıyor. Ancak uzun vadede yeşil dönüşümle birlikte vatandaşların enerji verimliliği yüksek ürünler ve uygulamalara yönelmesi bekleniyor.

İddialar: Yapay Gıda Getiriyor mu?

Bakanlık tarafından yapılan açıklamalarda bu iddialar yalanlandı. Aksine, İklim Kanunu organik tarımı, yerli üretimi ve doğal kaynakların korunmasını önceleyen bir yaklaşım benimsiyor. Yapay gıda ya da tarım faaliyetlerinin kısıtlanması yönünde herhangi bir madde bulunmuyor.

Eleştiriler Ne Yönde?

Uzmanlar, kanunun çevreci bir vizyon ortaya koyduğunu kabul etmekle birlikte, “yeterli altyapı olmadan ağır yaptırımlar getirilmesi”nin sanayiyi zor durumda bırakabileceğini belirtiyor. Ayrıca, İl İklim Değişikliği Koordinasyon Kurulları’nın etkinliği ve koordinasyon kapasitesi konusunda da soru işaretleri var.

İklim Kanunu Teklifine Çevrecilerden ve Muhalefetten Tepki

İklim Kanunu, çevreci kuruluşlar ve muhalefet partileri tarafından sert şekilde eleştiriliyor. “Yetersiz, muğlak ve şirket odaklı” ifadeleriyle değerlendirilen teklifin, iklim krizine çözüm üretmekten uzak olduğu vurgulanıyor.

İklim Kanunu Ne Zaman Tamamen Yasalaşacak?

Kanun teklifinin tümü henüz yasalaşmadı. Ancak TBMM Genel Kurulu’ndaki görüşmeler devam ediyor. Şuana kadar teklifin ilk dört maddesi mecliste kabul edildi. İklim Kanunu tüm maddelerin onaylanması ve Resmi Gazete’de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girecek.

HABER MERKEZİ