Güneydoğu’nun Hububat İhracatında İlk Çeyrek Rekoru

Güneydoğu Anadolu Bölgesi, 2025 yılının ilk çeyreğinde hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve mamulleri ihracatında dikkat çeken bir performansa imza attı. Geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9,8 oranında artış gösteren sektör ihracatı, 913,2 milyon dolara ulaştı. Bölgenin toplam ihracatının yüzde 30,9’unu oluşturan bu sektör, yine bölge ekonomisinin lokomotifi oldu.

Türkiye’nin ayçiçek yağı ve makarna ihracatında da Güneydoğu’nun payı oldukça yüksek. Bu yılın ilk üç ayında ayçiçek yağı ihracatının yüzde 55,2’si (149,2 milyon dolar), makarna ihracatının ise yüzde 67,3’ü (145,7 milyon dolar) bu bölgeden yapıldı. Ayçiçek yağında ortalama ihracat fiyatı yüzde 26,3 artışla 1,48 dolara yükselirken, makarnada fiyatlar yüzde 2,7 azalarak 0,58 dolara geriledi.

İhracat yapılan ülke gruplarına bakıldığında, Orta Doğu ilk sırada yer alırken, Afrika ülkelerine yapılan ihracatta da dikkat çekici bir artış görüldü. Bölgeden Afrika’ya yapılan ihracat yüzde 47,6 oranında artarken; Cibuti, Gana ve Sudan gibi ülkelere sevkiyatlar ciddi bir ivme kazandı. En fazla ihracat yapılan ülke ise 285,7 milyon dolarla Irak oldu.

Suriye Pazarında Hedef Büyüyor

Güneydoğu Anadolu Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı ve aynı zamanda Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Suriye Masası Başkanı olan Celal Kadooğlu, Türkiye ile Suriye arasındaki ticari ilişkiler hakkında önemli bilgiler verdi.

Mart ayında Türkiye’nin Suriye’ye ihracatı yüzde 28,7 artışla 166,1 milyon dolara, yılın ilk çeyreğinde ise yüzde 31,2 artışla 507,9 milyon dolara ulaştı. Bu ihracatın yüzde 33,6’sını hububat sektörü oluşturdu ve 170,8 milyon dolarlık ihracatla ilk sırada yer aldı. Güneydoğu’dan Suriye’ye yapılan ihracat ise 94,3 milyon dolara ulaşarak toplam hububat ihracatının yüzde 55,2’sini oluşturdu. Bölgeden Suriye’ye yapılan hububat ihracatındaki artış oranı ise yüzde 40,9 oldu.

İlginç bir detay ise, bu artışın buğday unu ihracatında yüzde 20,8’lik bir daralma yaşanan dönemde gerçekleşmiş olması. Kadooğlu, bu durumu şu sözlerle değerlendirdi:

“Haziran 2024’ten bu yana uygulanan buğday ithalatı kısıtlamaları 25 Mart itibarıyla kaldırıldı. Bu gelişmeyle birlikte önümüzdeki aylarda Suriye’ye buğday unu ihracatında ciddi artışlar yaşanmasını bekliyoruz.”

“Yeni Girecek Firmalara Rehberlik Ediyoruz”

Suriye pazarıyla ticaret yapmak isteyen firmalara önemli uyarılarda bulunan Kadooğlu, gıda sektöründeki tecrübeli firmaların yeni girişimcilere rehberlik etmesi gerektiğini vurguladı. TİM Suriye Masası olarak bu sürece aktif katkı sunduklarını belirten Kadooğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Türkiye, Suriye’nin yeniden inşasında güçlü bir ekonomik ve siyasi aktör konumunda. Önümüzdeki süreçte inşaat, altyapı ve enerji gibi alanlarda Türk firmalarının etkisini daha net göreceğiz. Bu pazara ilk kez girecek firmalara, Güneydoğu’dan gıda ihracatı yapan firmaların bilgi ve deneyimlerinden yararlanmalarını tavsiye ediyoruz.”

Şu anda Suriye’ye Güneydoğu’dan en çok ihraç edilen ürünler buğday unu ve ayçiçek yağı. Ancak Kadooğlu, bölgedeki alım gücünün artmasıyla birlikte ürün çeşitliliğinin de genişleyeceğini öngörüyor. Başta makarna olmak üzere, bisküvi, gofret ve çikolata gibi ürünlere olan ilginin giderek artacağına dikkat çekiyor.

Ekonomik Bağlar Güçleniyor

TİM Suriye Masası’nın amacının, iki ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin sürdürülebilirliğini sağlamak ve ihracatçıların karşılaştığı engelleri ortadan kaldırmak olduğunu ifade eden Kadooğlu, kamu ve özel sektörle iş birliği içerisinde çalıştıklarını belirtti:

“Platformumuz, dinamik ve esnek bir yapıyla faaliyet gösteriyor. Türkiye ile Suriye arasındaki ekonomik bağları daha da güçlendirmek ve ihracatçılarımıza yeni fırsatlar yaratmak için çalışmalarımızı sürdüreceğiz.”

HABER MERKEZİ